ایران ۲۰۲۵، کشور کم آب
يكشنبه, ۱ آذر ۱۳۹۴، ۰۵:۵۰ ق.ظ
در حال حاضر ۴۰ درصد جمعیت جهان با کمبود آب مواجهند و افراد مبتلا به بیماری‌هایی که به وسیله آب منتقل می‌شوند، نیمی از تخت‌های بیمارستانی را اشغال کرده‌اند.
مصرف آب در کشورهای ثروتمند ۱۰ برابر کشورهای فقیر است. این موضوع باعث می‌شود که چشم‌انداز آینده چنان تیره و تار بنماید که امکان کنترل بحران آب را غیرممکن کند. هر فردی از کمبود آب برداشتی دارد اما تصویری که از داده‌های امروز و پیش‌بینی‌های آینده حاصل می‌شود چنان بغرنج و فاجعه‌بار است که به انسان احساس عجز و درماندگی دست می‌دهد. امکان افزایش منابع آب شیرین جهان وجود ندارد و تنها کاری که می‌توان کرد، بهبود روش‌های استفاده از آن است.
رشد جمعیت جهان پیش از آنکه به مرحله ثبات برسد تا آینده‌یی نامعین ادامه خواهد داشت. بیماری‌هایی که توسط آب منتقل می‌شود هم‌اکنون در هر هشت ثانیه جان یک کودک را می‌گیرد. آب در حال تمام شدن نیست بلکه مشکل این است که بطور مرتب، تعداد کسانی که در مصرف آن شریک می‌شوند، افزایش می‌یابد. تغییرات جوی نیز بر منابع آب تاثیرگذار است اما این تاثیرات قابل پیش‌بینی نیستند.
برخی مناطق، خشک‌تر و برخی مناطق مرطوب‌تر خواهند شد. بیابان‌ها به احتمال زیاد گسترش می‌یابند و رودخانه‌ها کم‌آب‌تر می‌شوند، اما تعداد وقوع سیل افزایش خواهد یافت. سازمان ملل متحد هشدار داده است که در حال حاضر ۴۰ درصد از مردم جهان هنوز از داشتن ابتدایی‌ترین امکانات بهداشتی محرومند و اگر جهان با میزان فعلی به مصرف آب ادامه دهد تا سال ۲۰۲۵ میلادی بیش از دو میلیارد و ۷۰۰ میلیون نفر در جهان با کمبود آب مواجه خواهند شد.
گزارش تازه‌یی که به مناسبت روز جهانی آب در ۲۲ مارس سال جاری میلادی منتشر شد، هشدار می‌دهد که دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون نفر دیگر نیز در نقاطی زندگی خواهند کرد که یافتن آب شیرین برای برطرف کردن نیازهای روزمره آنها دشوار خواهد بود.
اما براساس ارقام تازه‌یی که کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد برای اروپا منتشر کرده است، حداقل ۱۲۰ میلیون نفر از ساکنان اروپا (یک هفتم جمعیت اروپا) نیز هنوز به آب پاکیزه و شبکه دفع فاضلاب دسترسی ندارند. این کمیسیون می‌گوید که اتلاف آب در اروپا سالانه حدود ۱۰ میلیارد دلار ضرر مالی به همراه دارد.
براساس گزارشی که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تهیه شده است، تخمین زده می‌شود که در حال حاضر یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون نفر به هیچ‌وجه به آب شرب قابل اعتماد دسترسی ندارند و دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون نفر از بهداشت مناسب محرومند.
آب شیرین تنها کمتر از سه درصد منابع آبی کره زمین را تشکیل می‌دهد و بخش اعظم آن به شکل یخ‌های قطبی یا در اعماق زمین قرار دارد که دسترسی به آنها ممکن نیست. شایان توجه است میزان آب شیرین قابل دسترسی در دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و پشت سدها کمتر از ۵/۲ درصد کل آب‌های شیرین زمین را تشکیل می‌دهد.
بنابر گزارشی که توسط صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) و سازمان بهداشت جهانی تنظیم شده است اگر شرایط فعلی ادامه یابد ۵۰۰ میلیون نفر تا ۹ سال دیگر از امکانات بهداشتی بی‌بهره خواهند بود و تا سال ۲۰۲۵ میلادی نیز ۸۰۰ میلیون نفر از جمعیت جهان آب غیربهداشتی مصرف خواهند کرد.
بنابراین گزارش، مناطق روستایی در قاره آفریقا و آسیا بدترین وضعیت را دارند و بیشترین آسیب از بحران وجود نداشتن امکانات بهداشتی متوجه جوانان است. یونیسف و سازمان بهداشت جهانی گزارش خود را با این هدف تنظیم کرده‌اند تا میزان پیشرفت در طرح کاهش جمعیت بدون آب سالم را ارزیابی کنند. همچنین این گزارش هشدار می‌دهد که تعهد نداشتن کشورها از لحاظ سیاسی به این موضوع که داشتن آب بهداشتی حق همه ساکنان کره زمین است، عواقب سختی را به همراه خواهد داشت و میلیون‌ها نفر دیگر از روند توسعه باز خواهند ماند.
● بحران آب در ایران
کشور ایران در مورد آب دو چالش اساسی را پیش رو دارد؛ چالش اول جمعیت و چالش دوم محدودیت منابع آب از لحاظ کمی و کیفی است.
اگر جمعیت کنونی کشور را حدود ۶۵ میلیون نفر در نظر بگیریم در حال حاضر ۹۰ تا ۹۲ میلیارد متر مکعب از آب‌های تجدیدشونده مصرف می‌شود و چنانچه این جمعیت در سال ۱۴۰۰ به ۹۰ میلیون نفر برسد، مردم به حدود ۱۴۰ میلیارد متر مکعب آب نیاز خواهند داشت. در حالی که کل آب تجدیدشونده کشور ۱۳۰ میلیارد متر مکعب است و اگر همین روند مصرف آب ادامه پیدا کند با کسری ۱۰ میلیارد متر مکعب آب روبرو خواهیم شد. چنانچه مقادیر عنوان شده بالا را با توجه به سطوح تعریف شده جهانی میزان مصرف مقایسه کنیم، مشاهده می‌شود که کشور ایران با روند بحران شدید و مزمن آن روبرو است که پیامدهای مخرب آن برای نسل‌های آینده نیز بطور جدی نگران کننده و جبران‌ناپذیر است.
در حال حاضر آب به صورت کالایی اقتصادی، استراتژیک و امنیتی که تحولات منطقه‌یی و مهمی را رقم می‌زند درآمده است.
براساس پیش‌بینی یونسکو، منطقه خاورمیانه و از جمله کشور ما در سال ۲۰۲۵ میلادی با کاهش سرانه منابع آب تجدیدپذیر منطقه به تنش آبی یا کم‌آبی دچار می‌شود. هم‌اکنون یک سوم از مناطق کشور از آب کافی برخوردار بوده و دوسوم دیگر جزو مناطق نیمه خشک و خشک محسوب می‌شوند.
بطور کلی، مصرف سرانه آب در فصول مختلف سال (تابستان یا زمستان) نسبت به شرایط اقلیمی و منطقه زندگی (شهری یا روستایی) متغیر است. حتی مصرف سرانه آب متناسب با شرایط و استاندارد سطح زندگی و بطور معمول وضع مالی و اقتصادی افراد، متفاوت است. آب و بهداشت با یکدیگر رابطه مستقیم دارند.
از این رو، مقدار لیتر مصرفی سرانه آب، به عنوان شاخصی برای تعیین میزان بالاو پایین رفتن سطح بهداشت عمومی، شرایط و کیفیت زندگی در جامعه، مدنظر قرار می‌گیرد. در کشورهای پیشرفته غربی میانگین مصرف سرانه آب بسیار متفاوت است. براساس آمارهای منتشر شده بطور نمونه، میانگین مصرف هر فرد در شبانه‌روز در شهری مانند پاریس ۵۰۰ لیتر و در شهر نیویورک ۸۰۰ لیتر است.
در شهرهای بزرگ کشورهای در حال توسعه با بیش از یکصد هزار نفر جمعیت، الگوی متوسط آب مصرفی در شبانه‌روز برای یک انسان در حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ لیتر برآورد می‌شود که حدود ۷۰ درصد این آب مصرفی در شهرها به صورت فاضلاب در می‌آید. (کتاب دانستنی‌های محیط زیست، منتشر شده توسط اداره محیط زیست کشور آلمان در سال ۱۹۹۴ میلادی).
در ایران آمارها نشان از این واقعیت دارند که میانگین سرانه مصرف آب ۱۷۰ لیتر در شبانه‌روز است.
از سوی دیگر به گفته مسئولان مرتبط، طی سال‌های گذشته میانگین مصرف آب در کشور ایران از ۲۲۰ به ۱۷۰ لیتر در روز کاهش یافته است.
کاهش این رقم به ۱۵۰ لیتر در روز از جمله برنامه‌هایی است که برای ۱۰ سال آینده برنامه‌ریزی شده است. این در حالی است که با رشد جمعیت و ثابت بودن منابع آبی کشور، سرانه سالانه آب شیرین از شش هزار و ۲۰۳ لیتر در سال ۱۳۴۴ به دو هزار و ۲۵ لیتر در سال ۱۳۶۹ کاهش یافته است.
با ادامه این روند و با توجه به اینکه سرانه هزار متر مکعب آب در سال به عنوان مرز کم‌آبی و بحران آبی تلقی می‌شود، می‌توان انتظار داشت حداکثر تا ۱۵ سال آینده، کشورمان از نظر منابع آبی با مشکل جدی مواجه شود. هم‌اکنون سهم آب در مصارف کشاورزی ایران در حدود ۹۳ درصد است و با این روند کاشت محصولاتی مانند چغندر قند که به آب فراوان نیاز دارند منابع آب زیرزمینی را نابود خواهد کرد.
در صورتی که با راهکارهای مناسب می‌توان شکر را از کشورهای دیگر وارد کرده و به این وسیله شدت بحران آب را کاهش داد. مقابله با معضل کم‌آبی و بحران آب را می‌توان با در پیش گرفتن تمهیداتی کمرنگ کرد اما باید به این نکته توجه داشت که ۷۰ درصد از آب شیرین در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. بخش کشاورزی نقش حیاتی در اقتصاد ملی ایران دارد، بطوری که حدود ۱۸ درصد تولید ناخالص ملی، ۲۵ درصد اشتغال، تامین بیش از ۸۵ درصد غذای جامعه، ۲۵ درصد صادرات غیرنفتی و ۹۰ درصد مواد اولیه مورد مصرف در صنعت را بخش کشاورزی فراهم می‌کند.
شرایط خاص اقلیمی کشور ایران که شامل خشکی و «پراکنش» نامناسب زمانی و مکانی بارندگی است، یک واقعیت گریزناپذیر است که تولید موادغذایی و کشاورزی پایدار را وابسته به استفاده صحیح و منطقی از منابع آب محدود کشور کرده است. در همین زمینه می‌توان گفت که آب آبیاری مهمترین نهاده کشاورزی است. در کشور ما ۵۹ درصد از اراضی نیاز به آبیاری دارند که در دنیا این رقم ۱۶ درصد است. همچنین در ایران تولیدات غذایی از اراضی آبی ۸۹ درصد و از اراضی دیم ۱۱ درصد است.
در صورتی که در دنیا تولیدات غذایی از اراضی آبی ۴۰ درصد و از اراضی دیم ۶۰ درصد است. هر ساله توسط وزارت جهاد کشاورزی، کشاورزان نمونه براساس میزان برداشت محصول در واحد سطح معرفی شده و به آنان جوایزی تعلق می‌گیرد بدون آنکه میزان آب مصرفی منطقه مورد کاشت محصول و میزان استفاده از نهادهای کشاورزی مورد بررسی قرار گیرد.
از مجموع آب مصرفی (۱۳۰ میلیارد متر مکعب در سال) حدود ۹۳ درصد در بخش کشاورزی (با راندمان آبیاری ۳۰ درصد) بشش درصد در بخش شرب و بهداشت و یک درصد در بخش صنعت مصرف می‌شود. ۶۱ درصد آب مصرفی در بخش کشاورزی از منابع آب زیرزمینی است. این مساله با توجه به وجود بحران در سفره‌های آب زیرزمینی، پیامدهای تخریبی جبران‌ناپذیری به همراه خواهد داشت.
منبع : روزنامه اعتماد
مصرف آب در کشورهای ثروتمند ۱۰ برابر کشورهای فقیر است. این موضوع باعث می‌شود که چشم‌انداز آینده چنان تیره و تار بنماید که امکان کنترل بحران آب را غیرممکن کند. هر فردی از کمبود آب برداشتی دارد اما تصویری که از داده‌های امروز و پیش‌بینی‌های آینده حاصل می‌شود چنان بغرنج و فاجعه‌بار است که به انسان احساس عجز و درماندگی دست می‌دهد. امکان افزایش منابع آب شیرین جهان وجود ندارد و تنها کاری که می‌توان کرد، بهبود روش‌های استفاده از آن است.
رشد جمعیت جهان پیش از آنکه به مرحله ثبات برسد تا آینده‌یی نامعین ادامه خواهد داشت. بیماری‌هایی که توسط آب منتقل می‌شود هم‌اکنون در هر هشت ثانیه جان یک کودک را می‌گیرد. آب در حال تمام شدن نیست بلکه مشکل این است که بطور مرتب، تعداد کسانی که در مصرف آن شریک می‌شوند، افزایش می‌یابد. تغییرات جوی نیز بر منابع آب تاثیرگذار است اما این تاثیرات قابل پیش‌بینی نیستند.
برخی مناطق، خشک‌تر و برخی مناطق مرطوب‌تر خواهند شد. بیابان‌ها به احتمال زیاد گسترش می‌یابند و رودخانه‌ها کم‌آب‌تر می‌شوند، اما تعداد وقوع سیل افزایش خواهد یافت. سازمان ملل متحد هشدار داده است که در حال حاضر ۴۰ درصد از مردم جهان هنوز از داشتن ابتدایی‌ترین امکانات بهداشتی محرومند و اگر جهان با میزان فعلی به مصرف آب ادامه دهد تا سال ۲۰۲۵ میلادی بیش از دو میلیارد و ۷۰۰ میلیون نفر در جهان با کمبود آب مواجه خواهند شد.
گزارش تازه‌یی که به مناسبت روز جهانی آب در ۲۲ مارس سال جاری میلادی منتشر شد، هشدار می‌دهد که دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون نفر دیگر نیز در نقاطی زندگی خواهند کرد که یافتن آب شیرین برای برطرف کردن نیازهای روزمره آنها دشوار خواهد بود.
اما براساس ارقام تازه‌یی که کمیسیون اقتصادی سازمان ملل متحد برای اروپا منتشر کرده است، حداقل ۱۲۰ میلیون نفر از ساکنان اروپا (یک هفتم جمعیت اروپا) نیز هنوز به آب پاکیزه و شبکه دفع فاضلاب دسترسی ندارند. این کمیسیون می‌گوید که اتلاف آب در اروپا سالانه حدود ۱۰ میلیارد دلار ضرر مالی به همراه دارد.
براساس گزارشی که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تهیه شده است، تخمین زده می‌شود که در حال حاضر یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون نفر به هیچ‌وجه به آب شرب قابل اعتماد دسترسی ندارند و دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون نفر از بهداشت مناسب محرومند.
آب شیرین تنها کمتر از سه درصد منابع آبی کره زمین را تشکیل می‌دهد و بخش اعظم آن به شکل یخ‌های قطبی یا در اعماق زمین قرار دارد که دسترسی به آنها ممکن نیست. شایان توجه است میزان آب شیرین قابل دسترسی در دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و پشت سدها کمتر از ۵/۲ درصد کل آب‌های شیرین زمین را تشکیل می‌دهد.
بنابر گزارشی که توسط صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) و سازمان بهداشت جهانی تنظیم شده است اگر شرایط فعلی ادامه یابد ۵۰۰ میلیون نفر تا ۹ سال دیگر از امکانات بهداشتی بی‌بهره خواهند بود و تا سال ۲۰۲۵ میلادی نیز ۸۰۰ میلیون نفر از جمعیت جهان آب غیربهداشتی مصرف خواهند کرد.
بنابراین گزارش، مناطق روستایی در قاره آفریقا و آسیا بدترین وضعیت را دارند و بیشترین آسیب از بحران وجود نداشتن امکانات بهداشتی متوجه جوانان است. یونیسف و سازمان بهداشت جهانی گزارش خود را با این هدف تنظیم کرده‌اند تا میزان پیشرفت در طرح کاهش جمعیت بدون آب سالم را ارزیابی کنند. همچنین این گزارش هشدار می‌دهد که تعهد نداشتن کشورها از لحاظ سیاسی به این موضوع که داشتن آب بهداشتی حق همه ساکنان کره زمین است، عواقب سختی را به همراه خواهد داشت و میلیون‌ها نفر دیگر از روند توسعه باز خواهند ماند.
● بحران آب در ایران
کشور ایران در مورد آب دو چالش اساسی را پیش رو دارد؛ چالش اول جمعیت و چالش دوم محدودیت منابع آب از لحاظ کمی و کیفی است.
اگر جمعیت کنونی کشور را حدود ۶۵ میلیون نفر در نظر بگیریم در حال حاضر ۹۰ تا ۹۲ میلیارد متر مکعب از آب‌های تجدیدشونده مصرف می‌شود و چنانچه این جمعیت در سال ۱۴۰۰ به ۹۰ میلیون نفر برسد، مردم به حدود ۱۴۰ میلیارد متر مکعب آب نیاز خواهند داشت. در حالی که کل آب تجدیدشونده کشور ۱۳۰ میلیارد متر مکعب است و اگر همین روند مصرف آب ادامه پیدا کند با کسری ۱۰ میلیارد متر مکعب آب روبرو خواهیم شد. چنانچه مقادیر عنوان شده بالا را با توجه به سطوح تعریف شده جهانی میزان مصرف مقایسه کنیم، مشاهده می‌شود که کشور ایران با روند بحران شدید و مزمن آن روبرو است که پیامدهای مخرب آن برای نسل‌های آینده نیز بطور جدی نگران کننده و جبران‌ناپذیر است.
در حال حاضر آب به صورت کالایی اقتصادی، استراتژیک و امنیتی که تحولات منطقه‌یی و مهمی را رقم می‌زند درآمده است.
براساس پیش‌بینی یونسکو، منطقه خاورمیانه و از جمله کشور ما در سال ۲۰۲۵ میلادی با کاهش سرانه منابع آب تجدیدپذیر منطقه به تنش آبی یا کم‌آبی دچار می‌شود. هم‌اکنون یک سوم از مناطق کشور از آب کافی برخوردار بوده و دوسوم دیگر جزو مناطق نیمه خشک و خشک محسوب می‌شوند.
بطور کلی، مصرف سرانه آب در فصول مختلف سال (تابستان یا زمستان) نسبت به شرایط اقلیمی و منطقه زندگی (شهری یا روستایی) متغیر است. حتی مصرف سرانه آب متناسب با شرایط و استاندارد سطح زندگی و بطور معمول وضع مالی و اقتصادی افراد، متفاوت است. آب و بهداشت با یکدیگر رابطه مستقیم دارند.
از این رو، مقدار لیتر مصرفی سرانه آب، به عنوان شاخصی برای تعیین میزان بالاو پایین رفتن سطح بهداشت عمومی، شرایط و کیفیت زندگی در جامعه، مدنظر قرار می‌گیرد. در کشورهای پیشرفته غربی میانگین مصرف سرانه آب بسیار متفاوت است. براساس آمارهای منتشر شده بطور نمونه، میانگین مصرف هر فرد در شبانه‌روز در شهری مانند پاریس ۵۰۰ لیتر و در شهر نیویورک ۸۰۰ لیتر است.
در شهرهای بزرگ کشورهای در حال توسعه با بیش از یکصد هزار نفر جمعیت، الگوی متوسط آب مصرفی در شبانه‌روز برای یک انسان در حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ لیتر برآورد می‌شود که حدود ۷۰ درصد این آب مصرفی در شهرها به صورت فاضلاب در می‌آید. (کتاب دانستنی‌های محیط زیست، منتشر شده توسط اداره محیط زیست کشور آلمان در سال ۱۹۹۴ میلادی).
در ایران آمارها نشان از این واقعیت دارند که میانگین سرانه مصرف آب ۱۷۰ لیتر در شبانه‌روز است.
از سوی دیگر به گفته مسئولان مرتبط، طی سال‌های گذشته میانگین مصرف آب در کشور ایران از ۲۲۰ به ۱۷۰ لیتر در روز کاهش یافته است.
کاهش این رقم به ۱۵۰ لیتر در روز از جمله برنامه‌هایی است که برای ۱۰ سال آینده برنامه‌ریزی شده است. این در حالی است که با رشد جمعیت و ثابت بودن منابع آبی کشور، سرانه سالانه آب شیرین از شش هزار و ۲۰۳ لیتر در سال ۱۳۴۴ به دو هزار و ۲۵ لیتر در سال ۱۳۶۹ کاهش یافته است.
با ادامه این روند و با توجه به اینکه سرانه هزار متر مکعب آب در سال به عنوان مرز کم‌آبی و بحران آبی تلقی می‌شود، می‌توان انتظار داشت حداکثر تا ۱۵ سال آینده، کشورمان از نظر منابع آبی با مشکل جدی مواجه شود. هم‌اکنون سهم آب در مصارف کشاورزی ایران در حدود ۹۳ درصد است و با این روند کاشت محصولاتی مانند چغندر قند که به آب فراوان نیاز دارند منابع آب زیرزمینی را نابود خواهد کرد.
در صورتی که با راهکارهای مناسب می‌توان شکر را از کشورهای دیگر وارد کرده و به این وسیله شدت بحران آب را کاهش داد. مقابله با معضل کم‌آبی و بحران آب را می‌توان با در پیش گرفتن تمهیداتی کمرنگ کرد اما باید به این نکته توجه داشت که ۷۰ درصد از آب شیرین در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. بخش کشاورزی نقش حیاتی در اقتصاد ملی ایران دارد، بطوری که حدود ۱۸ درصد تولید ناخالص ملی، ۲۵ درصد اشتغال، تامین بیش از ۸۵ درصد غذای جامعه، ۲۵ درصد صادرات غیرنفتی و ۹۰ درصد مواد اولیه مورد مصرف در صنعت را بخش کشاورزی فراهم می‌کند.
شرایط خاص اقلیمی کشور ایران که شامل خشکی و «پراکنش» نامناسب زمانی و مکانی بارندگی است، یک واقعیت گریزناپذیر است که تولید موادغذایی و کشاورزی پایدار را وابسته به استفاده صحیح و منطقی از منابع آب محدود کشور کرده است. در همین زمینه می‌توان گفت که آب آبیاری مهمترین نهاده کشاورزی است. در کشور ما ۵۹ درصد از اراضی نیاز به آبیاری دارند که در دنیا این رقم ۱۶ درصد است. همچنین در ایران تولیدات غذایی از اراضی آبی ۸۹ درصد و از اراضی دیم ۱۱ درصد است.
در صورتی که در دنیا تولیدات غذایی از اراضی آبی ۴۰ درصد و از اراضی دیم ۶۰ درصد است. هر ساله توسط وزارت جهاد کشاورزی، کشاورزان نمونه براساس میزان برداشت محصول در واحد سطح معرفی شده و به آنان جوایزی تعلق می‌گیرد بدون آنکه میزان آب مصرفی منطقه مورد کاشت محصول و میزان استفاده از نهادهای کشاورزی مورد بررسی قرار گیرد.
از مجموع آب مصرفی (۱۳۰ میلیارد متر مکعب در سال) حدود ۹۳ درصد در بخش کشاورزی (با راندمان آبیاری ۳۰ درصد) بشش درصد در بخش شرب و بهداشت و یک درصد در بخش صنعت مصرف می‌شود. ۶۱ درصد آب مصرفی در بخش کشاورزی از منابع آب زیرزمینی است. این مساله با توجه به وجود بحران در سفره‌های آب زیرزمینی، پیامدهای تخریبی جبران‌ناپذیری به همراه خواهد داشت.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.